ایمنی هواپیمایی

محلی برای تبادل اطلاعات هوانوردی به قلم شهرام مرادپور

ایمنی هواپیمایی

محلی برای تبادل اطلاعات هوانوردی به قلم شهرام مرادپور

Air Display Safety

تعریف :

تعریف واحد و جهانی برای Air display  وجود ندارد ، اما می توان آن را چنین تعریف نمود :

هر نوع فعالیت پروازی  که در جهت نمایش یا سرگرمی بوده و ورود آن برای عموم آزاد است .


اطلاعات بیشتر و منبع+

AMC-GM

 مقدمه1 :

عبارت AMC به معنای Acceptable Means of Compliance  می باشد و به معنای استانداردهای غیر الزامی می باشد که  اقتباس  شده از easa می باشد که با کمک آن بتوان مطابق با قوانین عمل نمود .

منظور از قوانین ، مقررات هواپیمایی غیر نظامی اروپایی می باشد (+)

مقدمه 2 :

  GM به معنای  Guidance material ممکن است توسط EASA  فراهم گرددکه بتواند به کاربران کمک کند تا بتوانند مطابق با قوانین اجرایی عمل نمایند. نکته قابل توجه اینجاست که GM  بخشی از قوانین نمی باشد و الزامی در رعایت آن نیست .(رعایت نکردن آن خلاف مقررات نیست)


نوشته اصلی :

عبارت AMC برگرفته از مقاله 18 و 19 از قوانین بنیادی (Basic Regulation) و قوانین اجرایی (implementing rules)  می باشد.

 در واقع AMC به عنوان ابزاری در جهت برآورده سازی الزامات قوانین بنیادی (Basic Regulation ) ، و قوانین اجرایی (Implementing) و پیوست(Annex) های آنها که به آنها ( part) نیز می گویند ، مورد استفاده قرار میگیرد.


مثال:

برای مثال در ARO.GEN.200  و در زیر بخش a چنین می خوانیم :

آژانس EASA باید یک AMC طراحی نماید که به کمک آن بتوان در راستای تطابق (Compliance) با قوانین(EC No 216/2008 که همان Basic Regulation می باشد) و آیین نامه های اجرایی (Implementing rules)حرکت نمود . زمانی که مفاد AMC رعایت شده باشد ، می توان اطمینان حاصل نمود که الزامات آیین نامه های اجرایی (implementing Rule) رعایت شده است.

در واقع مورد اخیر زیر مجموعه ی AMC می باشد.


نکته 1:

مفاد AMC غیر الزامی می باشد و رعایت آن برای اشخاصی (حقیقی یا حقوقی) که برای دریافت مجوزها درخواست می کنند، الزامی نمی باشد. (اختیاری و پیشنهاد می باشد که رعایت آن می تواند آنها را زمره رعایت کنندگان قوانین بنیادی قرار دهد)

نکته 2 :

 ممکن است شخص درخواست کننده مجوز فعالیت ، از Alternative Meanse of compliance  در جهت اثبات تطابق خود با قوانین استفاده نماید .

نکته 3 :

سازمان های صلاحیت دارِ ملی در حوزه هوانوردی ممکن است AMC مورد قبول خود را تعریف نمایند که ممکن است بر اساس موارد موجود در EASA نباشد.

نکته 4 :

تنها به این دلیل که AMC مورد تایید EASA   می باشد ، نمی تواند شخص متقاصی مجوز را دچار محدودیت نماید. زیرا شخص متقاضی مجوز فعالیت همواره  می تواند از روشهای دیگری (Alternative meanse of compliance)برای اثبات تطابق خود با قوانین استفاده نماید .  تنها شرط موجود این است که این روش مورد استفاده باید به تایید یک مرجعه صلاحیت دار (Competent Authority) رسیده باشد .


منبع +

ارتباط صوتی بین هواپیما و زمین

مقدمه :

تا زمانی که از روش انتقال دیتا  به طور عمده   و فراگیر در ارتباطات هواپیمایی استفاده نگردد ،  کنترل ترافیک هوایی بر اساس ارتباطات صوتی خواهد بود . که این روش خود متاثر از عوامل مختلفی می باشد . شایان ذکر است که ارتباط بین هواپیما و زمین ، نقش مهمی در سوانح و حوادث هواپیمایی تاریخ داشته است .


انواع خرابی در ارتباطات هواپیمایی :

انواع خرابی ممکن است به یکی از دلایل زیر باشد :

1- نشنیدن پیام ارسال شده به یکی از دلایل زیر :

- خراب شدن تجهیزات زمینی 

- تداخل فرکانسی - در صورتی که پیام قابل خواندن نباشد.(+)


2- شنیدن صدا به طور فالش و نا سالم

-ضعف د رمهارت صحبت کردن (poor language skills)

- ضعف و ناتوانی در تایید شنیده ها (Read back/ Hear back)

-ناتوانی در استفاده از واژگان استاندارد (+)


تاثیرات  احتمالی از دست دادن ارتباط صوتی با ایستگاه های زمینی :


1-  احتمال وارد شدن هواپیما به ناحیه ای از فضا که خطر برخورد با هواپیما های دیگر وجود داشته باشد و یا وار شدن به فضایی که ممنوعه بوده (مناطق نظامی یا تاسیسات هسته ای و ...) و ممکن است مورد اصابت شلیک پدافند های زمین به هوا قرار گیرد. (+)(Airspace infringement)

2-  احتمال کم شدن فاصله از سایر اشیاء پرنده که خود احتمال بروز سوانح را در بر دارد (+) (loss of seperation)

3- احتمال برخورد با موانع طبیعی (+) Control flight into terrain 

4- احتمال صدمه به مسافران در هنگام مانورهای ممانعت کننده از برخورد با سایر هواپیماها و موانع زمینی و نیز تکان های شدید هواپیما در هنگام عبور از ناپایداری های جوی (+)


اقدامات بازدارنده:

جنس راه حل های موضوع ذکر شده  بیش از سایر موارد به  بستگی دارد به دو مورد زیر  وابسته می باشد:

1-فرایند استاندارد عملیات شرکت (sop)

2- ارتباط رادیویی  و نظم حاکم بر آن 


در هنگام ایجاد خلل در عملکرد ارتباط صوتی بین هواپیما و کنترلر ها موارد زیر  می توانند از بروز حادثه جلوگیری نمایند :

1-  تجهیزات نصب شده بر روی هواپیما (ACAS/TCAS)

2- تجهیزات زمینی  نصب شده که قبل از  برخوردهای احتمالی  ، هشدار می دهند. نظیر :

(1-2-3 )


سناریو های متعدد که ممکن است در ارتباط بین خلبان و کنترلر پیش آید :

1-عدم استفاده از واژگان استاندارد (+) توسط خلبان یا کنترلر که ممکن است باعث برداشت غلط گردد.

2- از بین رفتن بخشی از پیام صوتی به دلیل تداخل فرکانسی یه دلایل دیگر (+)

3- اشتباهی شنیدن پیام توسط خلبان  و عدم  تکرار پیام (Read Back)  توسط خلبان و عدم تلاش کنترلر در جهت درخواست از خلبان که پیام دریافتی را تکرار کند.

4- تکرار پیام دریافتی به طور ناقص و نادرست و متوجه نشدن کنترلر از این نقص 

5- زمانی که خلبان به اشتباه پیام صوتی  هواپیمای دیگری را  به خود ربط می دهد (Call-sign Confusion)

 لیست حوادثی که به دلیل نقص در اصول ارتباط صوتی رخ داده است (+)


عامل های مهم در ایجاد اختلال در ارتباط صوتی :

1- حجم کاری خلبان  +

2- حجم کاری کنترلر+

3- عدم تسط بر زبان مورد استفاده +

4-تراکم فرکانسی+

5- عدم استفاده از واژگان استاندارد+

6- تداخل فرکانسی+

7-حواث پرتی و عدم تمرکز +

8-خستگی شدید (Fatigue) +

9-شرایط جوی+

10- ارتباطات اورژانسی+


راهکارها :

1- بهبود کیفیت آموزش خلبانان و کنترلر ها  و اطمینان از اینکه آنها ، فرآیندهای استاندارد عملیات پراز را به خوبی  فراگرفته و  پیروی می کنند و  با توجه ویژه به  موارد زیر :

-   ایجاد ارتباطات رادیویی اصولی

- جلوگیری از Blocked Transmission 

- ارتباط در شرایط اضطراری 

2- درک اصول و ویژگی های  حاکم بر کار خلبانان و کنترلر ها و محیط کاری آنها

3- گوش فرا دادن به سایر مکالمات (با دقت) و سعی در حفظ Situational awareness  و پرهیز از صحبت بیجا با سایر کاربران و هوشیاری در عدم گرفتاری در دام Call Sign Confusion 

4-  اموزش و ارتقاع دانش در حوزه CRM  تا بتوان اطمینان حاصل نمود که SOP شرکت به بهترین نحو ممکن ،اجرا گردیده است:

- اطمینان از آماده بودن شرایط برای پرواز (Clearance).  این مورد منوط به این است که هر دو خلبان به توافق برسند که شرایط پرواز محیا می باشد (Clearance)

5- ارتقاع سیستم ها و تجهیزات تکنیکال


منبع+







ارتباط بین زمین و هوا

اصطلاحی که در مورد ارتباط زمین با هوا (بین هواپیما و ایستگاه های زمینی) برقرار می گردد ، AirGround Communication  می باشد .

(انکس 10 ایکائو –Aeronautical Communication) (لینک)

 

ارتباطات صوتی بین زمین و هوا عمدتا از طریق سه بازه فرکانسی زیر صورت میگیرد:

HF

VHF

UHF

سیستمی که در نقش بک آپ برای فرکانس های فوق مورد استفاده قرار میگیرد ، SATCOM  (ارتباط از طریق ماهواره) می باشد.




جهت انتقال دیتا (DATA) نیز روش هایی وجود دارد که به شرح زیر می باشد :


1- ACARS که به معنای Aircraft Communication Addressing &reporting System می باشد .

2-CPDLC که به معنای Control Pilot Data Link Communication  می باشد.

3- ADS-B که به معنای Automatic Dependent Survillance Broadcast  می باشد.

4- MODE-S

5-Transponder



ارتباط دیداری (Visual):

برخی از ارتباطا از طریق حس بینایی صورت میگیرد . برای مثال خاموش روشن شدن یک چراغ بر روی زمین که یک کد مورس خاص را نمایش می دهد و پیام خاصی را به خلبان می رساند ، مثالی از این نوع از ارتباطات می باشد . و یا چراغ هایی که در اطراف باند فرود نصب گردیده اند ، نمونه ای از این ارتباطات چشمی می باشند.



نوشته بعدی (ارتباط صوتی زمین و هواپیما)


Aim point selection

 در ویدئوی زیر توضیحاتی در مورد  فرود هواپیما روی باند فرود توضیحاتی داده شده است :




متن ویدئوی فوق به شرح فوق می باشد :

to provide Orientation during App & Landing Runway include a combination of aiming point marking which serve as a visual aiming point  making for  a landing  aircraft touchdown zone marking & Approach Path Guidance System yet it is Important to Note that aiming point Marking do not always Correspond  with the Placement of the Visual & Instrument Approach  all with the ICAO annex 14 standards .
Even On Precision Runways Glide Slope Transition  & Approach Pulse Indicating System Locations. 
vary be design criteria & Approach landing aids the Calibrated For the Larger Certified aircraft Category.